Eyyam (Terviye, Arefe ve Nahr günleri)

Eyyâm, malûm olduğu üzere, yevmin cemidir. Murad, Kur'anı Kerimde varid, eyyamı malûmat ve müdûdattan olan günlerdir.

Eyyâmı malûmat, Zilhiccenin onuncu günüdür ki, yevmi terviye ve yevmi arefe ve yevmi nahr, o cümledendir.

Yevmi Terviye, Zilhiccenin sekizinci günüdür ki, huccac o gün Mekke'den Mina'ya çıkarlar (1).

Yevmi Arefe, Zilhiccenin dokuzuncu günündür ki, Huccac o gün Arafatta bulunurlar.

Yevmi Nahr, Zilhiccenin onuncu günüdür ki, Nahr yâni kurbanların kesildiği gündür. On birinci ve on ikinci günler dahi, Kurban günü olduğundan, hepsine birden Eyyâmı Nahr ve o zamanlarda, huccac Minâda, mukîm bulunmak itibariyle, Eyyâmı Minâ dahi denir (2).


Eyyâmı Madûdat «fi eyyâmin mâdûdât», kavli kerimi mucibince, namazlar akabinde tekbirler alınan günlerdir ki, yevmi arefeden itibaren Kurban Bayramının dördüncü, yâni Zilhiccenin on üçüncü gününe kadar olan, beş gündür.

İçlerinde teşrik tekbirleri bulunması hasebiyle bu günlere Eyyam-ı teşrik dahi denir. (Nitekim Kitab-us-salâtın Ahkâmı ideyn faslında anlatıldı.)

Hakikatte (Eyyamı Teşrik): Zilhiccenin on birinci, on ikinci ve on üçüncü günleridir. Nitekim, beyan olunmuştur.

Eyyamın efdâli, Cumaya tesadüf eden, yevmi arefedir. Vukuf arefesi Cuma gününe vâkî olan hac ona müsadif olmayan, yetmiş hactan efdâldir. Nitekim, hac ve omrenin tarifinde, hadîs olarak, geçmiştir.

------------------

(1)«Yevmi terviye», zilhiccenin sekizidir ki, arefe gününden bir önceki gündür. Huccac o gün, Mina'ya azimet edip, onda su olmamakla kendilerini ve bineklerini gereği gibi, suya kandırdıkları için, itlak olundu. Yahut İbrahim (aleyhisselâm)zebh rüyasını o gece görmekle, o günde gördüğü rüyayı, terevvî ve tefekkür eyledi.Ertesi gün rahmânî olduğunu bilip, onuncu günde, zebh işine mübaşeret eyledi.Müellif, yevmi arefenin dahi, tesmiye veçhine telmih eylemiştir.

(2)On birinci günün, bir adı da, (yevmül karr) olduğu, İbnî Esîrde görülmüştür.